Abenomiks Japonya’yı uçuruyor (Son güncelleme)

by Erol Emed

Japon hisse senedi piyasaları tarihi günlerini yaşıyor. 7 Mart günü Nikkei Endeksi sabah seansında yeni bir miltaşı olan 12.000’i geçmişti. Yükselişini bugün de sürdürdü ve günü %2.64 artışla 12.283.62den kapadı. Haftalık getiri %5.8 oldu. Lehman Krizi öncesi seviyelerine geldik.

Fiyat/Defter Değeri düşük Tokuyama(%9%), Nakayama Çelik (%12.69), Toyo Kanetsu (%10.7) gibi hisselerin yanı sıra ihracat ağırlıklı çalıştığı için Japon Yenindeki dalgalanmalara duyarlı Fast Retailing (%9.62), Fuji Heavy (%7.7), Nintendo(%7.17), Mazda (%6.14) gibi şirketlerin hisseleri güçlü performans gösterdi.

Dünkü Merkez Bankası (BoJ) toplantısında ekonominin iyileşme sinyalleri verilmişti. Ayrıca bugün 2012 son çeyrek GDP degerleri yukarı revize ediledi.

Böylece İtalyan seçimlerinin yarattığı kargaşanın döviz ve hisse senedi piyasalarındaki etkisi de tamamen geçti. Bu yazı yazılırken Japon Yeni Dolara karşı 95.52’den, Euro’ya karşı ise 125.09’dan işlem görüyordu.

Abenomiks’in yarattığı olumlu rüzgarların mali piyasalar üzerindeki etkisi devam ediyor

Ancak iyimser havanın piyasalara yeniden hakim olmasında BoJ başkan adayının Japon parlamentosunda yaptığı konuşmanın da payı var.

Abenomiks’in omurgası, birbiri ile eşgüdüm içinde icra edilmesi gereken üç önemli tedbire dayanıyor: 1. Gevşek para politikası; 2. Esnek mali politika, ve 3. Reel sektör reorganizasyonu.

Üç sütunlu bir paket yani. Ana temalarını grafik halinde sizin için özetledim.

Son günlerdeki hareketlenmenin ardında gevşek parak politikasına yönelik beklentilerin yeniden alevlenmesi yatıyor. 19 Mart’da Japon Merkez Bankası başkanlığında görev değişikliği olacak. Yeni Başkan ve iki yeni üye göreve başlayacak. Abenomiks’in para politikası bu yeni ekip tarafından icra edilecek.

Başbakan, BoJ başkanlığına Şubat 2005’den beri Asya Kalkınma Bankasına başkanlık eden Haruhiko Kuroda’yı aday gösterdi.

Kuroda 4 Mart’da Parlamentoda milletvekillerinin sorularını cevapladı. Ve kanımca beklentilerin üzerinde açıklamalarda bulundu.

“Ne yazık ki BoJ 15 yıldır deflasyonu durduramadı” dedi.

“BoJ, daha fazla çaba gösterebilirdi ” dedi.

“Ben bir an önce deflasyonu durdurmak için gereken her şeyi yapacağım” dedi.

” Uluslarlarası standardlara göre bu hedefe iki yıl içinde ulaşmamız beklenir. Ben de iki yıl içinde %2 hedefine ulaşmaya çalışacağım” dedi, ama kesin tarih vermedi.

Burada Kuroda’nın sözleri ile ilgili bir parantez açacağım. “Gereken herşeyi yapacağım” gibi bir taahhüde Şirakawa kesinlikle girmezdi. Benim şahsi görüşüm mevcut başkanın, “tek başına %2 enflasyon hedefini” gerçekçi bulmadığı yönünde. BoJ politikalarının ancak reel sektör ve siyasi idare tarafından alınacak diğer tecbirlerle birleştirildiğinde etkili olabileceği konusunda açıklamaları var.

Kuroda ve Kuroda çok farklı kişilikler. Kuroda merkez bankacılığında bir “uç nokta” olabilir. Parantezi kapatıyorum.

Kuroda’nın parlamentodaki konuşmasını televizyondan izledim. İlginç bir enstantane takıldı gözüme. Ara sıra heyecandan sesi titredi ama iyi bir performans sergiledi. Sonra bir ara durdu, kendini ifade ederken ellerini iki yana açtı ve konuşmasını 10 saniye kadar öyle sürdürdü. Komik geldi. Sanki “deflasyon sürerse işimiz Allah’a kaldı haydi hep beraber dua edelim” der gibiydi.

Tabii bu bir şaka.

Şirakawa son icraatında “statüko” dedi

BoJ’in Şirakawa başkanlığında son Para Politikaları Toplantısı dün yapıldı. Mevcut icraatte bir değişikliğe gidilmedi. Artık tüm gözler Kuroda’nın başkanlığında yapılacak 3-4 Nisan toplantısına çevrildi. BoJ’in PPP açıklamasını ingilizce okumak isterseniz –>burayı tıklayın.

Şirakawa ile Kuroda arasındaki ayrıntı Varlık Alım Programında (Asset Purchasing Program) görülecektir.

Şirakawa piyasaya “kantitatif gevşeme” (QE) yolu ile likidite veriyordu. Bu politikanın stabiliteyi sağlamada etkili olduğunu, ama ekonomiyi canladırdığı konusunda yeterli kanıt veya veri olmadığını düşündüğü sanıyorum. Bu benim görüşüm. Demeçlerini okuyunca bu sonuca varıyorum.

Kantitatif gevşeme mi, varlık alımları mı?

Kantitatif gevşeme  hazine bonosu (JGC) alımı yolu ile mali sisteme likidite veriyor. Bu yolla piyasa paraya boğulmuş oluyor. Faiz eğrisini de kısa vadeli uçta etkiliyebiliyor.  Hazine bonoları finansal literatürde “risksiz varlık” olarak geçer.

Varlık Alım Programı ise  hazine kağıtları dışındaki “riskli varlık” ların alımı. BoJ VAP’ı da uygulayabilir. Bu programın kapsamı Şubat ayında genişletilmişti. 2014’den itibaren limitsiz alımlara geçebilirler.

Teknik olarak iki yöntem arasındaki ayrıntı alınacak menkul degerlerin farklı olması. İkisi merkez bankası bilançosunun genişlemesine yol açar.

Ancak, merkez bankacılarının kafasında birbiri ile çok farklı politikalar. Kantitaif gevşeme sadece likidite sağlar. VAP ise varklıkların “risk primini” düşürme yolu ile piyasadaki risk iştahını fişekler.

Bu konu ile ilgilenenlerin FED Başkanı Ben Bernanke’nin 13 Ocak 2009’da London School of Economics’de yaptığı konuşmayı analiz etmelerini öneririm. BoJ tarafından uygulanan QE ile FED’in politikaları arasındaki farkı da anlatıyor.

Bernanke’nin Ocak 2009’da yaptığı konuşmanın tam metnine ulaşmak için –> bu bağlantıyı tıklayın.

VAP içinde devlet tahvilleri dışında ETF, REIT, müteşebbis bonoları ve ticari kağıtlar da var.

Bugüne kadar BoJ’in VAP yolu ile ne kadar riskli varlık adığını bilmiyoruz. Benim tahminim bu yolla alınan ETFlerin bile bono ağırlıklı olduğu. Yani bir başka deyişle kantitatif gevşemeden bir farkı yok. Bu benim görüşüm. Verisel bir dayanağım yok.

Bu kadar teori bu yazı için yeter. Şirakawa görevi bırakacağı 19 Mart’da büyük bir olasılık ile bir basın toplantısı düzenleyecektir ve 5 yıllık icraatını değerlendirecektir.

Gerçekten Abenomiks Japonya’yı uçuracak mı?

Nikkei gazetesi’de Yoiçi Takita “Kaybolan 20 yılımız geri dönüyor” diye çığlık atıyor.

Kuroda’nın beyanlarından sonra Yen gevşemeye başladı.

Başbakan Abe ekonomiyi canlandırmak için elinden gelen herşeyi yapacaktır. Ekonominin canlanması talebin artması ile olur. Talebi artırmak için de en kısa yol Japon Yeninin değerini düşürmekten geçer.

İhracat artar, şirketler daha fazla mal satar, karlılık artar, vergi gelirleri yükselir hazinenin kasası dolar.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

“Abenomiks, Pariteler ve Piyasalar” (20 Şubat 2013)–> Okumak için burayı tıklayın

<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<

Dolayısı ile benim görüşüme göre BoJ politikaları açık ve seçik olarak başarısız olmadığı sürece Yen gevşemeye devam edecek. Bu konuda bir şüphem yok. Daha önce de belirttim. Dolara karşı 100 seviyesini bu sene içinde görme olasılığı yüksek.

Siyasi irade bu konuda çok kararlı. Arkasında parlamento desteği de var. Ayrıca bugüne kadarki icraatı da etkili. Üç ayaklı Abenomiks stratejisinin iki ayağı uygulamaya konuldu.

Abe bugüne kadar ne yaptı?

1. 11 Ocak- Ekonomiyi kurtarmak için acil önlemler paketi açıklandı (ingilizce metin için >>burayı tıklayın<<). 10.3 trilyon Yen kamu karcamaları bütçelendi.

2. 22 Ocak- Fiyat istikrar hedefi açıklandı. Hükümet ile BoJ arasındaki yeni protokole göre %2 enflasyon hedeflenecek, piyasaya bu sene 101 Trilyon pompalanacak, 2014’den itibaren ucu açık (zaman sınırı olmayan) VAP uygulanmaya başlanacak.

>>>>>>>>>>>>>>>>

“BoJ, Japon ekonomisinden kronik deflasyonu sökmek için…” (22 Ocak 2013)–> Yazısını okumak isterseniz burayı tıklayın

<<<<<<<<<<<<<<<<

3. 24 Ocak – 2010-2015 arası bütçe açığını yarıya indirmek, 2020 mali yılı itibarı ile bütçe fazlası verme hedefleri konuldu. Vergi reform paketi açıklandı.

Sırada özel sektör reformları var

Abenomiksin üçüncü ayağı olan özel sektör reformları, Japon şirketlerini daha rekabetçi hale getirecek önlemler henüz detaylı olarak ortaya çıkmadı. Başbakan Abe maaşların artırılmasını istedi ancak bu konuda bir kaç şirket dışında geniş anlamda bir hareket yok.

TPP (Trans Pacific Partnership) gibi ticari anlaşmalara Japonya’nın müdahil olması bekleniyor. Tarım sektörünü rekabete açacaktır.

Abenomiks’in hiç mi riski yok kardeşim?

Başarılı olmazsa Japonya yeniden deflasyon sarmalına düşer. Hoş olmaz.

Enflasyonist beklentilerin faizleri yukarı iteceğini ve hazinenin borç yükünü artıracağını öngörenler var. Benim kanımca bu senaryo henüz bir risk teşkil etmiyor.

BoJ tahvil alımını sürdürdüğü sürece faizleri etkileyebilir. Aşağıdaki grafik 10 yıl vadeli Japon hazine tahvil faizlerinin son 5 yıl boyunca seyrini gösteriyor.

Sizce Japonya’da faizler artıyor mu?

Hayır. Abenomiksi 7 aydır konuşuyoruz, faizler düşmeye devam ediyor.

Bir başka senaryo girdi fiyatları ile ilgili. Yen çok değer kaybederse maliyetler fırlar, ekonomi büyümeden bir enflasyon sarmalına girer diye bir risk var. Ama şu an için o noktadan da uzaktayız.

En gerçekçi senaryo şu. Yen biraz zayıflayınca özel sektör yeniden yapılanma faaliyetlerine yeltelenmez. Eski tas eski hamam olur. Bu risk en fazla olan risk.

Bizi nasıl etkiler?

Japon Yeni’ile ilgilenen bir yatırımcı kitlesi var. Ayrıca 2008 yılında JPY’ye Endkesli TL Konut Kredisi” kullanan vatandaşlar da Yen paritesini yakından takip ediyorlar.

Japonya son iki yılda yurt dışında çok yatırım yaptı. Güçlenen Japon Yeninin getirdiği avantajla bir çok şirket satın aldı. Bu faaliyet hız kesebilir. Türkiye, çekmeyi düşündüğü Japon sabit yatırımcılarının ilgisinde Yen zayıflar ise bir düşme görebilir.

Japon ekonomisinin güçlenmesi, global riskleri azaltacağı için bizim için de iyi olacaktır.

Şimdi ne olacak?

Yeni Merkez Bankası başkanı 19 Mart’da göreve başlayacak. İlk toplantı Nisan başında. Bunları takip edeceğiz.

Nisan sonu yıllık bilançolar ve önümüzdeki dönemin kar tahminleri açıklanacak. Karlarda olumlu revizyonlar olacaktır. Bunları da takip edeceğiz.

Yazın Temmuz ayında seçimler var. LDP bu sınavı da başarı ile atlatırsa büyük prestij kazanır. Bu seçimlerin önünü de arkasını da takip edeceğiz.

Yaz sonumda birinci üç aylık bilanço açıklamaları olacak, bu dönemde de bir miktar kıpırdanma olabilir.

Önümüzdeki 6 ayın durumu bu. Biz bunları takip ediyoruz, siz de bizi takip edin. Üye olmadıysanız email adresinizi girin yazılar direkt posta kutunuza gelsin.

Eğer Abenomiks ilgili şu yazılarımı okumadıysanız bir göz atın:

“BoJ, Japon ekonomisinden kronik deflasyonu sökmek için…” (22 Ocak 2013)–> Burayı tıklayın

“Japonya %2 enflasyonu görene kadar para basmalı…” (19 Ocak 2013)–> Burayı tıklayın

“Sözlüklerde yeni bir kelime, kalplerde yeni bir umut- Abenomiks…” (9 Ocak 2013)–> Burayı tıklayın

“Japonya iktidar değişikliğine gidiyor” (6 Aralık 2013)–> Burayı tıklayın