Tokyo’nun manga-anime-lunapark haritası

by Erol Emed

Tıklayın yazılar posta kutunuza gelsin. Internet sansürlense bile okumaya devam edin(üyelik bilgileri gizlidir)

” … şu yetişkinlere acıyorum vallahi. Dayanacakları, onları şımartan, sıkışınca sığınacakları kimse yok…”

Doraemon(bir manga şahsiyeti)

Tokyo Disneyland’ı gezmeye yılda 26 milyon küsur ziyaretçi geliyor. Bir o kadar da DisneySea’ye gelen olsa yılda 50 milyon kişi Walt Disney’in masal kahramanlarını ve onların harikalar diyarını ziyaret ediyor demektir. Fantazi dünyasındaki bu gezintiler yılda yaklaşık 4 milyar dolar hasılat bırakıyor. Bu miktarın %42’si giriş ücreti, %37’si alış veriş, %21’i de yenilen yemeklerden sağlanıyor.

Çizgi romanlarına Japonca’da manga denir, çizi filmlerine de anime. Manga ve animeleri ile meşhur Japonya’da başka hiçbir park veya tesis bu 50 milyon ziyaretçinin yüzde 10’una bile yaklaşamıyor. En baba lunapark Osaka’daki Universal Stüdyoları, ki Holywood’dur, 9 milyon ziyaretçi ile ikinci. Onun dışındakiler 600,000 ile 1 milyon arasında. Tokyo kulesi yılda iki milyon küsur ziyaretçiyi ağırlıyordu ama yeni açılan 634 metre yüksekliğindeki Sky-tree devreye girdikten sonra müşterisini oraya kaptırdığını varsayıyorum.

Kısacası Japonlar Miki fare ve ördek Donald ile arkadaşlarını çok seviyorlar. Ama bu öteki animelerin hayranları yok anlamına gelmesin. Şimdi sizi Tokyo’da kısa bir manga-anime-park turuna çıkaracağım. Sonra biraz Disneyland’a bakarız.

Sazae-san: Nostaljik Japon ailesi

İlk durağımız “Sazae-san” mahallesi Sakura Shin-machi. Sazae-san tipik bir Japon ailesi. Büyük babalar, büyük anneler, çocuklar, torunlar, kardeşler, gelinler, damatlar herkesin bir arada yaşadığı,  çocukların alabildiğince yaramaz hatta arsız, büyüklerin şevkatli, muzip ve bazen şaşkın, ama sonuçta herkesin mutlu olduğu ve bir rivayete göre başbakan Abe’nin görmek istediği muhafazakar Japonya’nın modeli.

Sazae-san ma-ailesinin diğer tipik ailelerden ufak bir farklılığı var. Normalde Japonya’da geliner koca evine giderler. Sazae-san ailesi ise tersi, yani iç güveysi gelmiş kocası. Bir başka detay: Aile fertlerinin isimleri deniz ile ilişkili. Mesela Sazae- istiridye demek, hadi İnci diyelim. Kocası Masuo, erkek kardeşi Katsuo, ve oğlu Tara balık çeşitleri (hamsi, barbun, sarıkanat gibi). Annesi Fune- tekne veya taka demek. Babası Namihei- Dalga, kızkardeşi Wakame ise yosun.

Yukarıdaki fotoğrafta tüm aile fertleri bir arada: En sağdaki Sazae-nin kocası Masuo. Yanında Sazae. Onun solunda büyükanne Fune. Onu solundaki ufaklık ise Wakame-chan. En solda erkek kardeşi Katsuo,  onun sağındaki büyükbaba Namihei. Namihei’nin yanındaki ise Tara-çan. Çocuklardan sadece Tara-çan Sazae’nin oğlu. Diğerleri, yani Katsuo ve Wakame, Sazae-san ile kardeşler.

Sazae ailesini sıcak ve kendime yakın bulurum. Bunun bir sebebi Sazae ile kardeşleri arasındaki yaş farkının annemin ailesine benzemesi. Annemler beş kardeşler. En büyükleri Nezihe teyzem ile annem arasında 22 yaş fark var. Teyzem bu nedenle annemi kızı gibi severdi. Anneannemler de tıpkı Sazae ailesi gibi genişletilmiş bir aileydi. Geride bıraktığımız güzel Türkiye’nin cumhuriyetçi, aydın, ilerici ve muhafazakar Egeli bir ailesiydiler. Çocukların hep yaramazlık yaptığı, büyüklerin kaynaştığı sıcacık ortamı hep muhafaza edebilen bir aile.

Sazae’nin bana hitap eden bir başka özelliği ise isimleri. Gerçi bu ailede isimler lakap değil ama ilginç ve sevimli. Babamın bize taktığı isimler ile benzeştiriyorum. Abime “at” derdi babam. Ben “ördek”im. Annem “kedi”dir. Kendisi de tabii ki aslan. Biz çekirdek bir aileydik ama İzmir’in ma’aile büyüklüğü, İstanbul’un (babaannem) çekiciliği her daim yanımızdaydı. Kendimizi hiç yalnız hissetmedik.

Sazae-san’ın yaratıcısı Machiko Hasegawa’nın müzesinin olduğu Sakura Shin-machi semtinde her an karşınıza bu sevimli aileden birisi çıkabilir.

Miyazaki- Her filmi bir olay

Japonya’da anime ve manga var. Bir de Miyazaki anime var. Miyazaki’nin filmlerinden birisini mutlaka görmüş olmalısınız. Prenses Mononoke, Komşu Totoro, “Sen ve Chihiro” (Türkçe’de Ruhların Kaçışı olarak geçiyor- kötü bir çeviri) hem konu, hem dialoglar hem de müzikleri ile beni etkileyen eserler. Bu sanatçının Tokyo’nun Mitaka semtinde bir müzesi var. Ghibli Museum Mitaka. 4000 metrekare üzerine inşa edilmiş bu fantazi dünyasını yılda yaklaşık 700 bin kişi ziyaret ediyor. Tokyo’ya yolunuz düşerse tavsiye ederim.

Disneyland 510 bin metrekare (510 dönüm) üzerine kurulmuş dev bir şehir. Disney Sea’da 490 dönüm. Ghibli ise sadece 4 dönüm. Dönüm başına buraya gelen ziyaretçi sayısı Disneyland’ın 3 katından fazla. Miki fare’nin evi eğlence ve fantazi dünyası olarak tasarlanmış. Ghibli ise düşler ve felsefe alemi.

Anpanman ve Doraemon

Anpanman küçük çocukların sevdiği bir manga kahramanı. Bu kahraman poğaçadan esinlenilmiş. Yani Anpanman aslında bir hamur işi. Fırıncılar familyası. Zaten Anpanman’ın babası da filmde fırıncı amca. Arkadaşları da öyle. Tost ekmeği, meveli ekmek falan. Basit ama duygulu ve anlamlı hikayeleri var. Anpanman çocuk müzesi Yokohama’da.

Doraemon ise bambaşka ve farklı, bu dünyadan olmayan bir çizgi film kahramanı. Hikayeleri harika ve bir hayli felsefik. Özelliği, gelecekten gelmiş olması. Kedi-tipi robot. Bu nedenle uçabiliyor, mantıklı ama aynı zamanda duygusal da olabiliyor ve tabii ki zaman içinde seyahat edebiliyor. Müzesi Kawasaki’de. Benim favorim Doraemon.

Lunaparklar ve tema parkları

Tokyo yakınlarında Yomuuri Land adında bir eğlence parkı var, tam 600 dönüm üzerine kurulmuş. Bir zamanlar herhalde bayağı giden olmuştur ama bu aralar yılda 1 milyonu anca buluyorlar.

Şehir içindeki en meşhur lunapark Korakuen. 129 dönüm arazi üzerine kurulu. Yılda 500bin ziyaretiçisi oluyor. Korakuen’de tipik bir lunapark’da bulabileceğiniz atraksiyonlar var ama bir tema parkı değil. Eğlence merkezi.

Tokyo Lalaport ilginç bir alış-veriş merkezi. Kapalı alana kurulmuş kuzey avrupa şehirlerini model almış bir mekan. Aynı zamanda bir tema parkı. İçeride tavan gökyüzü gibi inşa edilmiş. Gün doğuyor, öğle oluyor, sonra da akşam ve gece. Bir çeşit Truman Show yani. Hiç yağmur veya kar yağmıyor tabii.

Tokyo Lalaport’un özelliği sahici bir alış-veriş merkezi olması. Bir başka deyişle burada günlük ihtiyaçlarınızı alabiliyorsunuz. Disneyland gibi bir fantazi dünyası değil.

Kidszania ise çocukların yönettiği bir şehir. Bu parkın konsepti şu: çocuklara gerçek iş yaptırıyorlar, ve maaş ödüyorlar. Mesela pilot oluyorlar, hostes oluyorlar, borsa simsarcılığı yapıyorlar, polis görevi görüyorlar. Itfaiye, dişçi, postacı ve bir dizi farklı mesleği aynen ifa ediyorlar, tabi çocuk boyutlarında. Ama gerçeğe uygun. Bizim oğlan bayılıyor Kidszania’ya. Buraya da yılda yaklaşık 800bin ziyaretçi geliyormuş. 4600 metrekare.

Disneyland ile DisneySea

Disney Resort parkları bir şehir. Para basma makinesi. 1000 dönüm arazi üzerine kurulmuş. Çevresideki otellerde topla 530 oda kapasitesi var. Araba parkına 20 bin araç park edebiliyor. Bir fabrika burası. Walt Disney ve bu fikir ile alakalandırılabilen her şey gerçek boyutlarında inşa edilmiş. Karayip korsanları, kuzey afrika çölleri, uzay mekiği, Akdeniz’in İtalya’sı. Eski New York ve Chicago. Missipi nehri, Amazon ormanları, İnka medeniyeti ve tabii kızılderililer ve Kowboylar. En iyis be sizi resimler ile başbaşa bırakayım.

Manga yazarı Kamui Fujiwara ve Mamoru Oshii ile katıldığı söyleşiyi okumak için burayı tıklayın.

Bu arada Tokyo’yu bugün gene aniden kar bastı. Yarına kadar bakalım ne olacak.

Sevgililer gününüz kutlu olsun.