Japonya güneş enerjisine verdiği teşviği reel bazda artırıyor

by Erol Emed

Japonya güneş enerjisi ile üretilen elektriğe verdiği geri alım fiyatını (GAF) nominal %10 indiriyor. Ancak güneş panelleri, invertör gibi sistem maliyetlerinde daha yüksek oranlarda düşüş gerçekleştiği için verilen teşvik reel anlamda artmış oluyor.

Güneş enerjisi böylece daha fazla desteklenmiş olacak.

Yeni geri alım fiyatı 38 Yen 

Yeni GAF’ı belirlemek için Ekonomi Ticaret ve Sanayi Bakanlığı (METI) bünyesinde kurulan uzman komisyon 11 Mart günü, 2013 mali yılında kurulacak yenilenebilir enerji tesislerince üretilen elektriğe 20 yıl boyunca verilecek geri alım garantisini görüştü.

2012 yılı içinde kurulan güneş enerjisi sistemlerine 42 Yen’den alım garantisi veriliyor. Konutlarda bu rakkama %5  ÖTE dahil. Ticari GES’lere verilen 42 Yen fiyat garantisinde ÖTV kesilecek.

Ancak güneş enerjisi sektöründe Çin kaynaklı kapasite fazlası ürün fiyatlarında büyük meblağlarda düşüşlere yol açtı. Çinli imlalatçılar piyasa payı kazanmak veya stok boşaltmak için fiyat kırdılar. Japonya iç pazarı da bu durumdan etkilendi.

Geçtiğimiz 12 ayda güneş enerjisi ile elektrik üreten sistem maliyetleri, konutlarda %8.4, GES amaçlı sistemlerde ise %14 ucuzladı. Sanayi Bakanlığı açıklamasına göre 10Kw ile 50 Kw kapasiteli sistemlerde Kw başına maliyet Aralık 2012’de 437.500Yen oldu. 50 Kw ile 500 Kw arası sistemlerde maliyet 375.000 Yene kadar düşüyor. 1Mw üzeri GES’ler ise Kw başına 280.000 Yen civarına imal edilebiliyor.

En büyük fiyat erozyonu güneş panellerinde gerçekleşti. Sistem fiyatı içindeki panel payı %15-17% oranına kadar geriledi. Bu durumdan Sharp, Panasonic, Kyocera, Showa Shell gibi şirketler büyük zararlar gördüler.

Sanayi bakanlığı 10Kw’a kadar olan tesisleri “Konut Kullanımı” olarak sınıflandırıyor. 50Kw kapasitenin üzerindeki tesisler GES amaçlı kabul ediliyor.

Maliyetlerdeki düşüşe paralel olarak yeni GAF, konutlar için 38Yen(ÖTV dahil), GES’ler için ise 37.8 Yen (ÖTV hariç) olarak tavsiye edildi.

Öneri bir süre yorumlara açılacak sonra da bu ay sonundan önce Sanayi Bakanına onaya gidecek. Yeni fiyatlar 1 Nisan 2013’den itibaren geçerli olacak.

Piyasalar daha büyük bir kesinti bekliyordu

Bloomberg Yeni Enerji Finans, Ocak ayıda GAF’ının %12 düşeceği tahmininde bulunmuştu. Eğer bu tahminin piyasa beklentilerini yansıttığını varsayarsak 38 Yen olumlu bir sonuç olarak görülecektir.

Ancak yeni GAF önerisi açıklandıktan sonra Tokuyama, Showa Shell gibi şirketlerin hisse fiyatı düştü.

Tokuyama güneş pillerinin hammaddesi olan Polysilikonu üretir. Showa Shell ise CIS panellerinde dünyadaki en büyük imalatçı.

Yeni veriler Ekim ayından beri yayınlanmıyor

Sanayi Bakanlığı yenilenebilir enerji tesislerinin kapasitesini aylık olarak yayınlıyordu. Hatta Japonya Bülteni olarak bu verilere dayanarak bir yazı da yazmıştım.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

“Japonya’da güneş patladı” yazısını –> burayı tıklayarak okuyun

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Ancak Kasım ayından beri kurulu kapasite tahminleri ve diğer veriler açıklanmıyor. Bakanlık yetkilisi “kurulan güç ile alınan lisans” arasında fark oluşmaya başladığı için verileri yayınlamayı durdurduklarını söyledi.

Bazı enerji yatırımcıları lisansları almışlar ama tesisleri henüz kurmaya başlamamışlar demek ki.

Aynı yetkili yıl sonu tahmini rakkamlarında ise bir şaşma olmaz dedi. Bu ay sonu bitecek olan 2012 mali yılında konutlarda 1.5 Gw, GES’lerde 500 MW’lık ilave kurulu güç bekleniyor.

Lisans pazarı mı, uzman inşaat elemanı sıkıntısı mı?

Dağıtılan lisanslar ile kurulu tesis arasındaki fark büyük bir olasılıkla güneş panellerini ve sistemlerini monte edecek uzman bulamamaktan kaynaklanıyor.

Ayrıca bir gurup yatırımcının lisans çıkartıp daha sonra bu lisansları enerji şirketlerine pazarlamaya çalışmaları da kurulu tesis ile lisans arasındaki farkı izah edebilir.

Şubat ayında Tokyo’da PVJapan 2013 fuarı yapılmıştı. Geçen yıllara göre bu sene fuarda inşaat firmaları çoğunluktaydı. Panel veya sistem üreticileri de vardı ama çok göze çarpmadılar.

Fuarda az sayıda panel üreticisinin olması iyi. Japonya’da güneş enerjisinin yaygın olarak kabul gördüğüne işaret eder. Çünkü bu sistemlerin kurulması zahmetli. Japonya gibi deprem, kasırga, tufan gibi doğal afetlerin sık görüldüğü yerlerde binalara panel ve sistem monte etmek kolay değil. Yüklenici firmalar sorumluluk ve riskleri üstlenmek istemiyorlar. Dolayısı ile katma değeri yüksek yepyeni bir iş kolu oluştu.

Yenilenebilir enerji Japonya’da 11 Mart 2011 depreminden sonra teşvik gördü

11 Mart 2011 depremi ve akabindeki Fukuşima nükleer reaktör faciası, Japonya’da nükleer enerjinin sonu oldu. Halen ülkedeki 54 nükleer reaktörden sadece 2 tanesi çalışıyor.

Depremden önce toplam elektrik enerjisinin %32sini nükleer santrallerden karşılayan Japonya, şimdi sadece %2sine bu reaktörlerde üretebiliyor.

Bir önceki hükümet, nükleer enerjinin yerini alması için yenilenebilir enerjiye teşvik getirdi. 2011 Ağustos’unda değiştirilen  Yenilenebilir Enerji Kanununa göre 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren Tokyo Elektrik Enerjisi Şirketi (TEPCO) gibi elektrik üretim ve dağıtım şirketleri temiz ve yenilenebilir enerji kaynakları (rüzgar, güneş, jeotermal) ile üretilen elektriğin tamamını satın almak zorundalar.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Japonya temiz enerjinin önünü tamamen açıyor –> Buraya tıkla ve oku

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Benim şahsi görüşüme göre Sanayi Bakanlığın nükleer enerjiyi tamamen devre dışı bırakmak istemiyor. Hem Japonya’nın bu alandaki ileri teknolojisini daha da geliştirmek, hem de sanayisinin ihtiyacı olan elektriği istikrarlı ve ucuz olarak sağlayabilmek için.

Ayrıca, nükleersiz bir Japonya’nın enerjide %90 dışarıya bağımlı olduğunu da unutmayalım. Artan doğal gaz ve petrol ithalatı Japonya’nın ticari dengelerini bozdu, ticari açık vermeye başladı.

Bu nedenle geçen yıla kadar güneş gibi enerji kaynaklarına gerçek anlamda teşvik verilmedi. Ama şimdi teşvikler çok cömert.

Mesela 38 Yen GAF 39.5 cent demek. Türkiye’de bu rakkam 13.5 cent. Japonya, şu anda dünyadaki en yüksek GAF veren ülke. Bu teşvik yatırımları çekiyor ve iç piyasayı canlı tutuyor.

Türkiye’de ayrıca mevzuata göre lisans almak zorululuğu var. Ayrıca kurulacak GES kapasitesi de sınırlandı. Yani, alternatif enerjiye teşvik var ama pratikte zorluklar çok.

Bu nedenle kurulu güç Türkiye’de 500 Kw’dan biraz fazla. Japonya’daki kurulu güneş enerjisi kapasitesi Türkiye’nin yaklaşık 10,000 katından daha fazla.

Japonya güneşte 20GW kurulu kapasite istiyor. Yatırımlar bu hızla devam ederse hedefe ulaşılır. Akü teknolojisi geliştikçe, elektrikli arabalar geldikçe çok daha farklı bir Japonya oluşmaya başlayacak.