Son 10-15 yılda kaydedilen deprem sayısında artış var. Geçen sene Japonya’da olan 9 şiddetindeki 11 Mart depreminden sonra söyleşi yaptığım deprem uzmanı Suminao Murakami de böyle söylemişti. Yerküre aktif. Nedeni de belli değil. Bu aktivite ne kadar sürer o da bilinmiyor. Bilinen şu. Yurt dışında veya yurt içinde olan deprem ve tsunami gibi felaket haberlerini eskiye oranla günlük yaşamda daha sık duymaya başladık.

Geçen yıl Ekim ayındaki Van depremi. Bu depremlerin artçıları. 10 Haziran’daki Fethiye depremi, ve artçıları. Gene Van’da bir hafta önce olan deprem. İstanbul’da yeniden olması beklenen büyük deprem. Belki depremlere karşı olan hassasiyetimiz arttıkça küçük yer sarsıntıları bile okumak istiyoruz. Google Trends de “deprem” yazınca haberlerin seyri ve artışı gözle görülüyor.

Fethiye depreminin ardından, hem de bir kaç gün sonra, halk tsunami paniğine girmişti. Absürd bir şey bu. Deprem olduktan iki gün sonra tsunami olur mu? Olmaz. Ama yurdum insanı bu safsataya inanıyor. Ciddi bir bilgi kirliliği var. Ayrıca tsunami haberlerinin arsa fiyatlarını düşürmek için kasten çıkarıldığı hakkında bir spekülasyon da okudum. Olur mu? Olur. Burası Türkiye.

Depremi çok konuşuyoruz. Hatta “deprem dedemiz” bile var. Ama bu konuda çok cahiliz. Galiba öğrenmek de istemiyoruz.

Şimdi bir erken uyarı sistemi kuruldu. Deprem olmadan 10 saniye önce haber veriyor. Ne yapılır bu süre içinde? Japonya gibi depreme yatkın yapıların çoğunlukta olduğu ülkelerde bu sürenin bir değeri var. Psikolojik olarak hazırlanılır, paniği azaltıcı etkisi olur. Cam kenarları gibi tehlikeli yerlerden uzaklaşılır. Kafaya kask geçirilip sığınma pozisyonu alınabilir. Türkiye’yi bilemem. Kendini balkondan atanların sayısında bir artışa sebep olabilir.

Japonya’da her deprem olduğunda eğer evde isem hemen kaskı kafama takarım. Başka bir binada isem istifimi pek bozmam. Dışarda olduğum zamanlarda ise kafama bir şey düşmemesine dikkat ederim. Zaten deprem anında yapılacaklar da aşağı yukarı bu kadar. Önemli olan depreme hazırlıklı olmak ve deprem sonrası hata yapmamak. Ekim 2011 Van depreminde bir kısım vatandaşımız ve bir Japon  gönüllü, güvenli zannedip de içine girdikleri yapıların artçı depremde yıkılması sonucu hayatlarını kaybetmişlerdi.

>>> Deprem anında yapılacak 5 şey için buraya tıkla